British Museum’da 2 bin eserin kaybolduğu ve bazı kayıp eserlerin e-bay’de satışa çıkarıldığının ortaya çıkmasının ardından başlayan kriz sonrası İngiltere’deki müzelerin envanterinde kayıtlı olan ancak akıbeti bilinmeyen eserlerle ilgili kapsamlı bir çalışma başlatıldı.
Bilgi Edinme Yasası kapsamında müzeler, envanterlerinde tespit edemedikleri kayıtlı eserlerin sayısını açıkladı. İngiltere’nin başkenti Londra’daki müzelerden, aralarında Kraliçe Victoria’nın portresinin ve 200 milyon yıllık bir fosilin de bulunduğu 1700’e yakın eserin çalındığı ya da kaybolduğu rapor edildi.
Anadolu Ajansı’nın aktardığı habere göre, kaybolduğu belirtilen 45 eser arasında 19. yüzyıla tarihlenen Kral John’un Magna Carta’yı kabul ettiğini gösteren gravür, ressam Thomas Stothard’ın bronz heykeli ile Kraliçe Elizabeth’in bir düğün fotoğrafının negatifi de bulunuyor.
Dünyanın en büyük sanat eserleri koleksiyonuna sahip Victoria ve Albert Müzesi de envanterindeki kayıp eserleri duyuran kültür kurumlarından biri oldu. Müze, 180 eserin kayıp olduğunu belirtirken bunlar arasında tablolar, gölge oyunlarında kullanılan tasvirler, çizimler, kıyafetler ve bir fare kapanı olduğu bilgisini paylaştı. Müze sözcüsü, bulunamayan eserlerin çalındığı anlamına gelmediğine dikkati çekti.
Sözcü, “Eser taşındıktan sonra katalog güncellenmesi yapılmamış olabilir. Güncellemenin ardından eserler çoğunlukla tespit edilir” ifadelerini kullandı.
Greenwich Kraliyet Müzesi’nde 245 eser kayıp
Kraliyet Gözlem Evi ve Ulusal Deniz Müzesi gibi 4 müzeyi bünyesinde barındıran Greenwich Kraliyet Müzeleri, envanterinde bulunan 245 eserin akıbetini tespit edemedi. Müzeden yapılan açıklamada, kayıplara bilgisayar sistemlerindeki hatalar ile yanlış bilgi girişlerinin sebep olabileceği vurgulandı. Müze, ayrıca denetimler sonucu 2008’den bu yana kayıp olduğu düşünülen 560 eserin de tespit edildiğini duyurdu. Kayıp eserler arasında teleskoplar, gülle, haritalar, pusulalar, bir azimut halkası ve bir yasa bulunduğu ifade edildi.
Doğa Tarihi Müzesi’ndeki fosiller kayıp
Koleksiyonunda bulundurduğu yaklaşık 80 milyon eserle aynı zamanda araştırmacıların da yoğun ilgisini çeken Doğa Tarihi Müzesi de çok sayıda fosilin kayıp olduğunu açıkladı.
Müzenin açıklamasında, 200 milyon yıllık bir sürüngenin çene kemiği parçası, 180 balık kemiği ve bir timsah dişinin kaybolduğu ya da çalındığı belirtilirken, koleksiyondaki bazı kayıpların ise yanlış koruma uygulaması nedeniyle yok olduğu aktarıldı.
Londra’daki Bilim Müzesi, bazı makine modellerinin, Kraliyet Askeri Müzesi ise bazı zırh ve süngülerin nerede olduğunun bilinmediğini açıkladı.
İmparatorluk Savaş Müzesi, eski Irak lideri Saddam Hüseyin’e ait fotoğrafların bulunduğu bir takvim, kamuflaj çizimleri, İngiliz komutanlara ait notların da aralarında olduğu 550 eserin kayıp olduğunu duyursa da bu eserlerin maddi değerinin düşük ve seri üretimde bulunan eserler olduğu açıklamasını yaptı.
Ne olmuştu?
British Museum, 16 Ağustos’ta depolarda tutulan birçok eserin çalındığı, kaybolduğu ve zarar gördüğü haberiyle gündeme gelmişti.
Sorumluların adı ve kaybolan eserlerin sayısı belirtilmezken, kısa süre sonra kayıp, çalıntı ve zarar gören eser sayısının yaklaşık 2 bin olduğu ortaya çıkmıştı.
Akdeniz kültürleri, Helenistik dönem heykelleri ve eserleri alanında 30 yıldır müzede çalışan küratör Peter Higgs, olayın sorumlusu olarak temmuzda işten çıkarılmış, bazı çalınma olaylarının ise yıllardan beri var olduğu belirlenmişti.
Müze depolarından çalınan ve kaybolan eserlerin bazılarının ise eBay üzerinden satışa konduğu ortaya çıkmıştı. Skandal üzerine müzenin 8 yıllık müdürü Hartwig Fischer istifa etmişti.
Çalıntı haberleri üzerine, Türkiye’nin de aralarında yer aldığı müzede eserleri bulunan ülkeler, bu eserlerin akıbetini öğrenmek ve iadesini sağlamak için harekete geçmişti.